مراتب توحید :
براى رهایى از «خودپرستى» و واصل
شدن به معبود و معشوق حقیقى، راه کلى این است که انسان «عبد» شود و همه استقلالها را نفى کند و همه چیز خود و دیگر موجودات را از خدا ببیند. براى تحقق چنین امرى :
_اولین کارى که انسان مىبایست انجام دهد این است که اراده خود را به طور کامل تابع اراده خداى متعال کند. این مرحله، مرحلهاى بسیار طولانى و داراى مشقتهاى فراوان است.
_پس از عبور از این منزل، مرحله بعد این است که صفات و کمالات و ملکات خویش را از خود نفى کند و آنها را به خدا نسبت دهد. منظور از این سخن، نسبت دادن در لفظ و عبارت نیست، بلکه مقصود این است که در حقیقت این معنا را بیابد و شهود کند که یگانه دارنده مستقل صفات و کمالاتْ خداى متعال است.
_ مرحله سوم نیز این است که هستى خود و همه موجودات را از خدا ببیند. در اینجا نیز منظور این است که این معنا را بیابد و شهود کند، نه آنکه با استدلال و برهان و در قالب لفظ و مفهوم بدان برسد.
بر این اساس براى سیر و سلوک مىتوان سه مرحله کلى در نظر گرفت و همچنان که بزرگان فرمودهاند، به ترتیب آنها را «توحید افعالى»، «توحید صفاتى» و «توحید ذاتى» نام نهاد.
منبع :آیت اله مصباح یزدی (سایت)