خلوت از شرایط لازم در سیر و سلوک
و آن بر دو گونه است: خلوت عامّ، و خلوت خاصّ
خلوت عامّ عبارتست از کنارهگیرى و عزلت از غیر اهل الله خصوصا از صاحبان عقول ضعیفه از عوام مردم مگر به قدر ضرورت: وَ ذَرِ الَّذینَ اتَّخَذُوا دینَهُمْ لَعِبا وَ لَهْوا وَ غَرَّتْهُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَ31 و امّا خلوت خاصّ عبارت است از دورى از جمیع مردم. و اگر چه آن در همه عبادات و اذکار خالى از فضیلت نیست و لیکن در طایفهاى از اذکار کلامیّه بلکه در جمیع آنها در نزد مشایخ راه، شرط است و در آن چند امر معتبر است:
خلوت و دورى از محلّ ازدحام و غوغا و استماع هرگونه صداى مشوّش حال. و دیگر حلّیّت مکان و طهارت آن حتّى السّقف و الجدران، و باید به اندازهاى کوچک باشد که فقط گنجایش یک نفر را بیشتر نداشته باشد و سعى شود که از زخارف دنیویّه در آن هیچ نباشد چون کوچکى خانه و نبود اثاث البیت در آن باعث تجمّع حواس مىگردد.
شخصى از جناب سلمان - رضى الله عنه - تقاضا نمود که اجازه فرمائید منزلى براى شما بنّائى کنم، چه تا آن زمان براى خود خانه بنّائى نکرده بود. جناب سلمان اجازه نداد، عرض کرد: مىدانم که چرا اجازه نمىدهى، سلمان گفت: بگو علّتش چیست؟ آن شخص عرض کرد: علّت آنست که شما مىخواهید خانهاى که طول و عرضش به اندازه شما باشد من بسازم و این خانه میسور نیست. سلمان فرمود: آرى راست گفتى. سپس آن مرد اجازه گرفت که چنین خانهاى براى او درست کند و درست نمود.